Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Blad-dóu-diable(-di-long)
Aegilops cylindrica
Poaceae Graminaceae
Nom en français : Égilope cylindrique.
Descripcioun :Aquéu blad-dóu-diable vèn de Turquìo e se pòu trouba d'eici d'eila dins li champ e lis escoumbre. Aleva noste relarg d'auto Prouvènço èi pulèu rare. Se recounèis à sa longo espigo que fai uno meno de cilindre de 4 mm de diamètre. Lis arèsto di glumo e di lemma soun courteto à la baso e loungarudo au soumet de l'espigo. Coumpara amé Aegilops ventricosa que ié sèmblo, mai que lis espigueto soun pu redouno.
Usanço :Li blad-dóu-diable soun proche dis àvi fèr de nòsti blad cultiva. Soun adounc bon à manja, mai sara un pau long pèr n'en acampa li grano. Èron acampa en Sicilo à passa tèms.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Aegilops
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 12 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Champ
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Aegilops cylindrica Host, 1802